28.09.2012- 30.01.2013

W Muzeum Miedzi po raz pierwszy prezentowany jest tak bogaty zbiór medali związanych z Legnicą. Na wystawie „Medale legnickie” można zobaczyć ponad 250 eksponatów, większość z nich została zgromadzona przez Muzeum w minionych 50 latach.

Niezwykle cennym uzupełnieniem naszych zbiorów są obiekty z kilku najbardziej znaczących kolekcji numizmatycznych w Polsce: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Sztuki Medalierskiej Oddziału Muzeum Miejskiego Wrocławia i Muzeum Miedzi w Legnicy.
Medale od samego początku były artystycznym dokumentem historycznym, utrwalały w szlachetnym kruszcu ważne postacie i znaczące wydarzenia. Od początku też były nośnikiem treści propagandowych, skupiały się na portrecie panującego, apoteozie władzy i wydarzeniach politycznych.

Najwyżej cenieni medalierzy, na przestrzeni wieków, byli na usługach władców i angażowali się w utrwalanie ich wizerunków i sukcesów.
Najstarsze eksponaty na naszej wystawie pochodzą z XVI i XVII wieku, są to medale Piastów legnicko - brzeskich.


W tej grupie na wyróżnienie zasługują medale Jerzego II, autorstwa Konrada Schrecka i Tobiasa Wolffa, które zostały wyemitowane jako pierwsze medale Piastów śląskich.
Jego prawnuk, Jerzy III, również uległ rozpowszechniającej się modzie bicia medali, chętnie zamawiał kolejne egzemplarze u najznakomitszych artystów, głównie u Daniela Vogta, Jana Buchheima. Medale tego księcia są nowatorskie, różnią się od wcześniejszych tym, że w miejsce dotychczasowych kartuszy herbowych i portretów pojawiają się wizerunki symboliczne a także alegorie i napisy gloryfikujące.

Interesujący zespół stanowią medale z wizerunkiem Jerzego Wilhelma. Książe ten panował bardzo krótko i nie zdążył wybić własnych medali, jednak jego matka księżna Ludwika wyemitowała serię medali pośmiertnych dla uczczenia swego jedynego syna. Powstało aż 12 typów medali autorstwa Samuela Kollera, nadwornego mincerza ostatnich Piastów śląskich.
Osobną część ekspozycji stanowią medale wyemitowane w XVIII, XIX i 1 poł. XX wieku. W nowej ikonografii medali coraz częściej pojawiają się nowe przedstawienia, nowe tematy, dynamicznie rozwija się medalierstwo okolicznościowe, zmienia się też dotychczasowy krąg odbiorców. Medale stają się popularną formą utrwalania wydarzeń i ludzi zasługujących na upamiętnienie. Ten okres w medalierstwie ilustrują medale takich mistrzów jak Matthias Donner, Gottfried Loos, Ludwig Christian Lauer, Otto Oertel.

Obiekty wyemitowane po 1945 roku również świadczą o inspiracjach Legnicy i jej mieszkańców. Twórcy tych prac, to plejada najznakomitszych polskich rzeźbiarzy i medalierów, jest wśród nich Józef Stasiński, Bronisław Chromy, Piotr Gawron, Magdalena Dobrucka, Hanna Jelonek, Krzysztof Nitsch, Bronisław Krzysztof, Tomasz Ross, Antoni Grabowski i wielu innych.

Zbiór ten jest odzwierciedleniem przemian zachodzących w polskiej sztuce powojennej. W tym okresie artyści nierzadko rezygnowali z obowiązujących dotychczas kanonów. Coraz częściej formy wzbogacone o trzeci wymiar zaczynały zastępować tradycyjne mennicze krążki pokryte płaskim reliefem. Zaczęły pojawiać się mocno zróżnicowane i nieregularne formy z licznymi prześwitami. Medal coraz częściej był postrzegany jako przejaw swobodnej wypowiedzi twórczej. Coraz większą popularność zyskiwała technika odlewu, coraz częściej zaczęto stosować patyny i emalie. W tym zespole prac, najliczniejszym na ekspozycji, szczególnie efektownie zapisało się życie kulturalne miasta Legnicy.

Wernisaż - 28 września 2012r.

Fot. Dariusz Berdys