ja_mageia_template_v1.2_1.5.x

Krótka historia górnictwa w rejonie Miedzianki i Ciechanowic

Miedzianka, Miedziana Góra, Kupferberg im Riesengebirge, Kupferberg, Copperberge, Cuprifodina in montibus, do 1945 r. niewielkie miasteczko położone w Rudawach Janowickich.

Miedzianka to najstarszy poświadczony źródłowo ośrodek eksploatacji miedzi na terenie Dolnego Śląska. Wiadomości na jego temat pojawiają się w dokumentach już w początkach XIV w. (1311). O znacznym zakresie prac górniczych świadczą niezbicie dokumenty z lat 60. i 70. XIV w. W tym okresie obszar prac wydobywczych, ograniczający się pierwotnie do terenu wokół ukształtowanego w późniejszym czasie miasteczka, objął również znajdujące się na prawym brzegu Bobru Góry Ołowiane.

W roku 1519 osada uzyskała od króla Ludwika Jagiellończyka przywileje miejskie oraz status wolnego miasta górniczego. W 1539 r. ówczesny właściciel Miedzianki - sekretarz króla Zygmunta Starego, Jost Ludwik Decjusz - wydał dla miasta i miejscowych górników ordynację, wydaną drukiem w Krakowie.

Złotoryja złotem słynie. Tak jest od średniowiecza. Relikty dawnych prac górniczych związanych z uzyskiwaniem tego kruszcu były przedmiotem badań archeologicznych (prace J. Kaźmierczyka w 1973 r. i S. Firszta w 1995 r.), choć niewątpliwie bardzo wiele danych na ten temat umknęło – niestety obszar dzisiejszych przedmieść Złotoryi, w sąsiedztwie wsi Kopacz nie został objęty ochroną konserwatorską jako obszar związany z eksploatacją tego cennego kruszcu. Na podstawie analizy archiwalnych map z 1777 r. i 1843 r. można założyć, że ściśle dziś zabudowany obszar w centrum Kopacza był terenem największych prac górniczych (ryc. 1).

Jednak w Złotoryi wydobywano nie tylko złoto, a także miedź. Dane na temat są niezwykle ubogie. Potwierdzenie tego faktu znajdujemy dopiero w dokumencie z 1429 roku. Dowiadujemy się z niego, że w Złotoryi wytopiono wówczas 6 centarów (ok. 300 kg) miedzi (CDS XX, 177, s. 75). Ilość uzyskanego metalu świadczy o próbie oceny opłacalności dalszych prac górniczych. W związku z brakiem kolejnych przekazów na ten temat należy sądzić, że nie nabrały one większego rozmachu.

Dzięki analizie źródeł można założyć, ze metal ten mógł pochodzić ze złóż polimetalicznych eksploatowanych w rejonie Góry św. Mikołaja, w wyrobiskach sztolniowych.